یک مخزن آب ده هزار لیتری برای ساخت آبشخور حیات وحش یادبود مرحومه مهتاب خوش بین از طرف خانواده ایشان به منطقه حفاظت کالمند بهادران مهریز استان یزد اهدا شد.
معرفی منطقه کالمند بهادران:
در سال ۱۳۵۵ منطقه ای به وسعت ۲۲۹,۰۰۰ هکتار واقع در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی یزد به دلیل برخورداری از شرایط اکولوژیکی مطلوب با عنوان منطقه شکار ممنوع کالمند تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان یزد قرار گرفت. پس از آن با گذشت ۱۵ سال از سوابق حفاظتی محدوده هایی از منطقه به دلیل جمعیت مناسب گونه های مختلف حیات وحش به ویژه گونه های دشتزی نظیر جبیر و آهو، انتخاب و ارتقا سطح یافت.
به این ترتیب منطقه کالمند طی مصوبه شماره ۱۲۳ شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) مورخ ۱۳۶۹/۱۲/۷ با مساحت ۲۲۹۱۹۷ هکتار بعنوان منطقه حفاظت شده کالمند – بهادران به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است.
این منطقه در حوزه استحفاظی شهرستان مهریز قرار دارد و مرز شمالی آن از مجاورت شهر مهریز آغاز شده و مرز جنوبی منطقه تقریبا به مرزهای حوزه استحفاظی کرمان نزدیک می شود.
جاده یزد – بندرعباس که در سال ۸۳ وارد فاز عملیات اجرایی دوبانده شدن شد، با عبور از این منطقه حفاظت شده آن را به دو منطقه کالمند و بهادران تفکیک کرد. کشته شدن حداقل ۶ یوزپلنگ در جاده یزد – بندرعباس که از میان منطقه حفاظت شده کالمند می گذرد، این منطقه را به خطرناکترین محدوده تردد برای یوزپلنگ های ایرانی بدل ساخته است.
این در حالی است که افزایش فعالیتهای معدنی معدن سرب و روی مهدی آباد واقع در شمال شرق منطقه، تا حدی بر امنیت منطقه تاثیرگذار بوده است.
پوشش گیاهی:
منطقه حفاظت شده کالمند در ناحیه رویشی ایران و تورانی و زیر ناحیه استپی قرار دارد و به طور کلی ۱۰ تیپ گیاهی مجزا در منطقه حفاظت شده کالمند – بهادران تشخیص داده شده است که در اکثر تیپ ها نام درمنه به عنوان عنصر گیاهی غالب اول یا دوم مشاهده می شود.
در همین راستا ۱۱۵ گونه گیاهی متعلق به ۳۵ تیره و ۱۰۰ جنس در قالب اشکال رویشی مختلف اعم از گیاهان فصلی، یکساله، علفی، چندساله، بوته ها و درختچه ها در این منطقه رویش دارند.
بومادران، شورمرغ، جگن، شقایق کوهی، خیارک، آنغوره و … از مهمترین گونه های علفی و خارشتر، چوبک، کلاه میرحسین، تنگرس، بادام کوهی، گون، کاروانکش، اسکنبیل، افدرا، انجیر کوهی، تاغ، رمس، بنه، پرند، کهورک، گز، قیچ و … مهمترین گونه های درختی، درختچه ای و بوته ای منطقه را تشکیل می دهند.
گونه های شاخص جانوری:
عبور جاده های متعدد از زیستگاه های دشتی و رونق مزارع و سکونتگاه های روستایی این عرصه در سال های اخیر موجب شده تا از مطلوبیت زیستگاهی مناطق دشتی کاسته شود اما پتانسیل رویشی سایر زیستگاه ها به ویژه زیستگاه های کوهستانی منطقه موجب شده تا جمعیت مناسبی از کل و بز و قوچ و میش در ارتفاعات و تپه ماهورهای منطقه جای گیرند.
در مجموع با وجود تمام مواردی که به آنها اشاره شد، ارتفاعات بوزش و تپه ماهورهای سرخابی واقع در نیمه جنوبی منطقه از پتانسیل و استعداد بالایی در زمینه حیات وحش برخوردار بوده و توجه بیشتر در بحث مدیریت و حفاظت را می طلبد.
پستانداران: در منطقه حفاظت شده کالمند – بهادران، ۲۴ گونه پستاندار شناسایی شده است که مهمترین این گونه ها نظیر یوزپلنگ آسیایی، پلنگ، کاراکال، گربه پالاس، کفتار، گرگ، شاه روباه و … از ارزش حفاظتی بالاتری نسبت به سایر گونه ها برخوردارند.
اما به جز این گونه های باارزش در این منطقه آهو، جبیر، کل و بز، قوچ و میش، روباه معمولی، روباه شنی، شغال، تشی، خرگوش، گورخر ایرانی (در اسارت) نیز زیست می کنند.
با مشاهده یک قلاده گربه پالاس در اردیبهشت ۱۳۹۱ در این منطقه، تنوع گربه سانان منطقه حفاظت شده کالمند به شش گونه (پلنگ، یوزپلنگ، گربه وحشی، کاراکال، گربه جنگلی، و گربه پالاس) رسیده است. البته شواهد مستند جدیدی از وجود یوزپلنگ در این منطقه وجود ندارد.
در جریان سرشماری وحوش منطقه حفاظت شده کالمند در سال ۱۳۸۷ جمعیت آهو برابر ۷۵۰ راس شمارش شد که این جمعیت در سال ۱۳۸۸ به ۴۰۴ راس و در آخرین سرشماری پس از آن به ۳۰۶ راس کاهش یافته است.
